همچنین در این اساسنامه هدف از تاسیس «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» [تعیین خط‌مشی، برنامه‌ریزی، پشتیبانی و نظارت بر شناسایی، هدایت و تربیت استعدادهایبرتر کشور در دوره تربیت رسمی و عمومی] عنوان شده و همچنین خاطرنشان شده است که «رئیس سازمان که بالاترین مقام اجرایی سازمان است، به پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و تایید هیات‌ امنا انتخاب و با حکم وزیر آموزش و پرورش برای مدت 4 سال منصوب می‌شود».

متن کامل این اساسنامه به شرح ذیل است:

اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان»

(جلسه 813 شورای عالی انقلاب فرهنگی)

مقدمه

به‌منظور تحقق «عدالت آموزشی» در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی و تحقق امر خطیر شناسایی، هدایت و تربیت صاحبان استعدادهای برتر برای پرورش نخبگان آینده کشور؛ در چارچوب اسناد بالادستی به ویژه سند ملی نخبگان و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» به شرح ذیل به تصویب رسید:

فصل اول: کلیات

ماده1: شخصیت حقوقی و نام

سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل است و به صورت موسسه آموزشی و پژوهشی دولتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش و منحصراً بر اساس مقررات این اساسنامه اداره می‌شود. نام سازمان عبارت است از «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» که از این پس در این اساسنامه به‌اختصار «سازمان» نامیده می‌شود.

ماده2: هدف

هدف از تاسیس سازمان، عبارت است از تعیین خط‌مشی، برنامه‌ریزی، پشتیبانی و نظارت بر شناسایی، هدایت و تربیت استعدادهای برترکشور در دوره تربیت رسمی و عمومی.

ماده3: وظایف

1- شناسایی و فراهم آوردن زمینه‎ های رشد و ارتقای فرهنگی، پژوهشی و علمی استعدادهای برتر دانش‎ آموزان در سراسر کشور

2- برنامه‌ریزی مناسب برای حضور دانش‎ پژوهان کشور در عرصه‎ های علمی پژوهشی جهانی

3- تقویت معرفت و تربیت دینی، اعتلای هویت اسلامی ـ ایرانی و ارتقای دل‌بستگی ملی دانش‌آموزان صاحب استعدادهای برتر

4- هدایت تحصیلی و شغلی دانش‌آموزان صاحب استعدادهای برتر برای رفع نیازها و اولویت‌های علمی، فناوری، فرهنگی، ادبی، هنری و مدیریتی کشور

5- شناسایی، حمایت و استفاده از روش‌های بهره‌مندی از ظرفیت نهادهای مردمی و غیردولتی واجد شرایط به ویژه فارغ‌التحصیلان سمپاد

6- حمایت از پژوهش‌های علمی در زمینه‌های مربوط به شناسایی و پرورش دانش‌آموزان صاحب استعدادهای برتر

7- آموزش و ارتقای توانمندی کارشناسان و معلمان در راستای شناسایی و پرورش دانش‌آموزان صاحب استعدادهای برتر

8- تالیف، تدوین و انتشار آثار مکتوب و محصولات چندرسانه‌ای آموزشی برای ارتقای سطح علمی معلمان و دانش‌آموزان صاحب استعدادهای برتر

9-کمک به تامین امکانات مادی و کمک‌آموزشی برای دانش‌آموزان مستعد محروم و وابسته به خانواده‌های کم بضاعت و مستضعف

فصل دوم: ارکان

ماده4: ارکان

سازمان دارای ارکان زیر است:

1- هیات امنا.

2- رئیس سازمان.

ماده5: هیات امنا

هیات امنا، عالی‌ترین مرجع سازمان در زمینه تعیین خط‌مشی‌ها و تصمیم‌گیری‌های کلان و دارای کلیه اختیارات قانونی در حدود اهداف و وظایف سازمان و اداره امور آن است. ریاست هیات امنا بر عهده وزیر آموزش و پرورش است.

ماده6: ترکیب هیات امنا

1- وزیر آموزش و پرورش (رئیس هیات امنا)

2- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یا معاون ایشان

3- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا معاون ایشان

4- دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی

5- معاون علمی و فناوری رئیس جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان

6- رئیس سازمان برنامه و بودجه یا معاون ایشان

7- یک نماینده از مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه

8- دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش

9- رئیس سازمان (دبیر هیات امنا)

10 الی 13- دو نفر از شخصیت‌های علمی و فرهنگی کشور و دو نفر از فارغ‌التحصیلان مدارس سمپاد.

تبصره 1: اعضای حقیقی(ردیف 10 الی 13) به پیشنهاد رئیس و اعضای هیات امنا و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و با تصویب این شورا به مدت چهار سال انتخاب خواهند شد. انتخاب مجدد اعضای حقیقی بلامانع است.

تبصره 2: یک نفر از شخصیت‌های علمی و فرهنگی کشور و یک نفر از فارغ‌التحصیلان مدارس سمپاد مذکور در بند 10 الی 13 از میان بانوان انتخاب می‌شوند.

ماده7: وظایف هیات امنا

1- تایید رئیس سازمان که از سوی وزیر آموزش و پرورش پیشنهاد می‌شود

2- تعیین خط مشی‎های سازمان

3- بررسی و تصویب برنامه‌های راهبردی بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه مدت، بودجه و ترازنامه سالانه سازمان

4- تصویب ساختار و نمودار سازمانی، ضوابط مالی و معاملاتی و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی سازمان

5- بررسی و تایید مقررات و آیین‌نامه‌های خاص آموزشی و پرورشی مربوط به شناسایی و پرورش دانش‌آموزان صاحب استعدادهای برتر به‌ویژه مدارس استعدادهای درخشان

6- تصمیم‌گیری در مورد عضویت سازمان در مجامع و سازمان‌های بین‌المللی

7- نظارت بر حسن اجرای مفاد اساسنامه سازمان و برنامه‌های مصوب

8- پیشنهاد اصلاح یا تغییر مفاد اساسنامه به شورای عالی انقلاب فرهنگی

9- بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد پیشنهادهای رئیس سازمان یا پیشنهادهایی که از جانب دست‌کم سه نفر از اعضای هیات امنا ارائه شده باشد.

10- انتخاب حسابرس و استماع گزارش سالانه

ماده 8:

جلسات عادی هیات امنا، حداقل سالی دوبار، به دعوت رئیس هیات امنا تشکیل می‌شود. جلسات با حضور حداقل دو سوم از اعضای هیات امنا رسمیت می‌یابد و تصمیمات با رای موافق اکثریت اعضای حاضر در جلسه معتبر است.

تبصره: جلسات فوق‌العاده هیات امنا برحسب ضرورت، با پیشنهاد رئیس سازمان یا رئیس هیات امنا و یا سه نفر از اعضای هیات امنا و با دعوت رئیس هیات امنا تشکیل می‌شود.

ماده 9:

مصوبات هیات امنا، با امضای رئیس هیات امنا جهت اجرا به سازمان و در صورت ضرورت به دیگر زیرمجموعه‌های وزارت آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود.

ماده 10: رئیس سازمان

رئیس سازمان که بالاترین مقام اجرایی سازمان است، به پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و تایید هیات امنا انتخاب و با حکم وزیر آموزش و پرورش برای مدت 4 سال منصوب می‌شود. رئیس سازمان باید دارای صلاحیت اخلاقی، علمی، آموزشی و اجرایی باشد.

ماده 11: وظایف رئیس سازمان

1- اداره و هدایت امور سازمان و نظارت بر حسن اجرای فعالیت‌های آن در چارچوب اساسنامه، ضوابط و مقررات مصوب هیات امنا

2- نصب و عزل در چارچوب آیین‌نامه‌های مصوب سازمان با رعایت قوانین و مقررات

3- تهیه و تنظیم برنامه و بودجه سالانه سازمان و ارائه آن در جلسات هیات امنا

4- تهیه و تنظیم ضوابط اداری و مالی، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی و مقررات و آیین‌نامه‌های آموزشی و پرورشی سازمان و ارائه آن در جلسات هیات امنا

5- نمایندگی سازمان در کلیه مراجع اداری و قضایی با حق توکیل غیر برای استیفای حقوق سازمان در حدود مقررات

6- حفظ و حراست اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول سازمان

7- ارائه گزارش سالانه از فعالیت‌های سازمان به هیات امنا

8- ارائه ترازنامه و صورت منابع و مصارف سالانه سازمان به هیات امنا

9- پیشنهاد اصلاح یا تغییر مفاد اساسنامه به هیات امنا و پی‌گیری آن پس از تایید هیات امنا برای تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی

10- پیگیری و اجرای سایر مصوبات هیات امنا

11- امضای کلیه اسناد و اوراق تعهدآور سازمان

فصل سوم: امور مالی

ماده 12: بودجه و منابع مالی

بودجه سازمان از محل ردیف‌های بودجه کل کشور و کمک‌ها و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی، اعم از دولتی و غیردولتی، تامین خواهد شد.

تبصره1: سازمان می‌تواند از محل منافع حاصل از موقوفات در نظر گرفته شده برای امور صاحبان استعدادهای برتر، برای برنامه‌های حمایتی و هدایتی خود استفاده نماید.

تبصره2: دستگاه‌های اجرایی می‌توانند در قالب مقررات قانونی مورد عمل، قسمتی از اعتبارات یا درآمد اختصاصی سالانه خود را برای کمک به سازمان اختصاص دهند.

تبصره 3: هدایای شخصیت‌های حقیقی و حقوقی به سازمان و درآمدهای حاصل از فعالیت‌های موسسات و مراکز وابسته به سازمان و نیز مبالغی که به پیش‌نهاد رئیس سازمان و تصویب هیات امنا از دانش‌آموزان و کارآموزان و سایر افرادی که به آنها خدمتی ارائه می‌شود اخذ می‌گردد، به‌عنوان درآمد اختصاصی تلقی شده و مطابق آیین‌نامه مالی سازمان هزینه خواهد شد.

ماده13: معافیت از مقررات عمومی

سازمان براساس آیین‌نامه‌ها و مقررات مالی و معاملاتی خاص مصوب هیئت امنا، بدون الزام به رعایت قانون محاسبات عمومی و سایر قوانین و مقررات مالی و معاملاتی اداره خواهد شد.

فصل چهارم: سایر مقررات

ماده 14: اموال و دارایی‌ها

اموال منقول و غیرمنقول و دارایی‌ها و حقوق و سایر امکانات سازمان، متعلق به دولت است که درصورت انحلال سازمان، به وزارت آموزش و پرورش تحویل خواهد شد.

تبصره 1: انحلال و یا ادغام سازمان با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی امکان‌پذیر خواهد بود.

تبصره 2: هرگونه انتقال و جابه‌جایی اموال منقول و غیرمنقول سازمان به سایر نهادها، باید قبلاً به تصویب هیات امنا برسد.

ماده 15:

به منظور پشتیبانی علمی و تخصصی از سازمان و تامین خدمات پژوهشی، آموزشی و پرورشی مورد نیاز، باشگاه دانش‎پژوهان جوان به‌صورت موسسه‎ای غیر دولتی و هیات امنایی و براساس اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی ظرف مدت شش ماه از تاریخ ابلاغ این اساسنامه تاسیس و اداره خواهد شد.

ماده 16: اصلاح یا تغییر اساسنامه

هرگونه اصلاح یا تغییر در مفاد این اساسنامه، فقط از طریق راهکارهای ذیل انجام می‌پذیرد:

1- به پیشنهاد و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی

2- به پیشنهاد هیات امنای سازمان و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی

ماده 17:

این اساسنامه مشتمل بر یک مقدمه، 4 فصل، 17 ماده و 8 تبصره، در جلسه 813 شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.